Sokaku Takeda Dai Sensei - 1859-1943
Dai Sensei Sōkaku Takeda - po japońsku 武田 惣角 Takeda Sōkaku; urodził się 10 października 1859, zmarł 25 kwietnia 1943 – znany jako założyciel szkoły jujutsu znanej pod nazwą Daitō-ryū. Urodził się na ziemiach klanu Aizu (współcześnie prefektura Fukushima) z którego wywodzi się legendarna sztuka walki Aizu Todome. Sōkaku Takeda dorastał w czasie ogromnych przemian politycznych, społecznych i gospodarczych zwanych restauracją Meiji, w czasie wojny Boshin, będąc drugim synem Sokichi Takedy, samuraja z klanu Takeda, który pracował na własnej roli oraz nauczał w lokalnej szkole w świątyni buddyjskiej oraz córki Dengoro Kurokochi, mistrza yari-jutsu (walka włócznią) i kenjutsu (walka mieczem). Jego matka, Tomi Kurokochi, była córką Dengoro Kurokochi, mistrza Yari i Kenjutsu, sama także ćwiczyła te sztuki u ojca w domu. Uważa się, że Sōkaku Takeda otrzymał pierwsze lekcje sztuki walki od ojca, który miał własne dojo Sokichi i był wielkim klanowym ekspertem w posługiwaniu się zarówno mieczem (kenjutsu) jak i włócznią (yari), a kiedyś także zawodnikiem sumo rangi ozeki. Uważa się, że Sōkaku Takeda mógł nauczyć się technik Hōzōin-ryū, Takada-ha i Ono-ha Ittō-ryū, szkół walki mieczem i włócznią.
 |
| Dai Sensei Sokaku Takeda (1859-1943) |
Bohater ery Meiji był postacią tyleż barwną co i kontrowersyjną, gdyż z jednej strony nauczał policjantów Aiki-Jujutsu, z drugiej zaś nieraz z prawem i porządkiem bywał na bakier. Był wspaniałym nauczycielem, ale jednocześnie powtarzał swoim synom by nie pokazywali tej samej techniki dwa razy, bo ktoś ją podpatrzy i wymyśli kontrtechnikę. Była to postać godna swego czasu, urodził się w 1859 roku w prefekturze Fukushima, na własne oczy widział potyczki i bitwy samurajów z armią wprowadzającą nowy porządek ery Cesarza Meiji w Japonii. Nie był zwolennikiem tych zmian chociaż z czasem zaczął cenić poezję Waka pisaną przez Cesarza i Cesarzową. Raz nawet w 1875 roku miał poważny zamiar przyłączyć się do powstania w Satsuma, które zwrócone było przeciw rządowi Cesarza Meiji i jego Pięciu Zasad.
Dai Sensei Sōkaku Takeda-san opuścił rodzinne strony, aby przejść surowy okres szkolenia podczas licznych podróży. Walczył i szkolił się w wielu szkołach walki oraz u wielu nauczycieli. Uważa się, że Sōkaku Takeda przez pewien czas był studentem Kenkichi Sakakibary, mistrza Jiki-shinkage-ryū uważanego za jednego z najbardziej znanych i wykwalifikowanych szermierzy epoki. Choć istnieją dokumenty historyczne potwierdzające związek między nimi to jest to nadal kwestia dyskusyjna. Wiadomo jednak, że Sōkaku takeda angażował się w wielu pojedynkach za pomocą shinai (bambusowy miecz) jak i z prawdziwymi mieczami i już za życia uznano jego mistrzostwo władania mieczem, a były to czasy gdy zapominano już o sztuce walki prawdziwym mieczem (ken, katana).
Po delegalizacji klasy samurajów i wydaniu zakazu noszenia mieczy (edykt Haitōrei) Sōkaku Takeda położył nacisk na naukę walki bez broni, znaną jako jujutsu, techniki jego przodka. Te pozorne techniki "oshiki-uchi" albo do tej pory znane jako tajne nauki klanu Aizu czyli Aizu Todome połączył z nabytymi umiejętnościami, które nabył w podróży i stworzył sztukę walki, którą nazwał Daitō-ryū lub Daito Ryu Jujutsu (Daitō-ryū jūjutsu), a w pełnej późniejszej formie Daitō-ryū Aiki-jūjutsu. Sōkaku Takeda prowadził wędrowny tryb życia, podróżując wzdłuż i wszerz kraju kwitnącej wiśni jak nazwa się poetycko Japonię, Nihon. Prowadził seminaria ze sztuk walki dla żołnierzy, policjantów i miłośników sztuk walki, często o wysokiej pozycji społecznej.
Około 1875 roku dotarła do Sōkaku plotka, że Saigō Takamori wszczął bunt przeciwko siłom nowego rządu Cesarza Meiji. Postanowił natychmiast, że pójdzie udzielić wsparcia, gdy jednak dotarł do Kyushu, to nie był w stanie dotrzeć do celu, więc wrócił do Osaki, gdzie spędził następne dziesięć lat jako gość w dojo Kyōshin Meichi-ryū szermierza Momonoi Shunzō. Sōkaku żył nieco wędrownym życiem, podróżując wzdłuż i wszerz kraju, prowadząc seminaria ze sztuk walki dla oficerów wojskowych, policjantów i entuzjastów sztuk walki, często o wysokiej pozycji społecznej. Pozostawił obszerne zapisy tych, których nauczał w swoich eimeiroku i shareikoku – księgach frekwencji i opłat.
Niejasny jest u Sokaku Takedy okres z lat 1875-1885, ponad dziesięć lat, o których wiemy tylko tyle, że wiele ćwiczył i podróżował, odwiedzał różne dojo i często brał udział w wielu pojedynkach i bójkach. Wiadomo natomiast, że w 1887 roku odbył podróż aż na Hokkaido. Dopiero od około 1890 roku rozpoczyna się okres gdy Sokaku Takeda zaczyna żyć z nauczania sztuk walki Daito-ryu, jest to najlepiej udokumentowany okres, bowiem wtedy to Sokaku Takeda zaczyna prowadzić najbardziej fascynujący chyba dokument w historii budo – książki zapisów (emeiroku i shareiroku) wszystkich osób, które korzystały z jego nauk i treningów. Wpisy zawierają takie szczegóły, jak: kogo, kiedy, gdzie i jak długo nauczał, jakich technik nauczał, jaką zapłatę za to pobrał. Dzięki tym zapisom wiemy, że w latach 1898-1910 nauczał głównie w regionie Tohoku, na północ od Tokio. Z zasady każdy instruktor, a szczególnie już Shihan, powinien prowadzić taką kronikę, tym bardziej, że jest to wyraźnie nakazane w liniach nauczania wywodzących się od Sokaku Takedy.
Funkcję dyrektora sztuki przejął syn Sōkaku, Tokimune Takeda, który założył szkołę Daitokan na Hokkaidō w celu promowania sztuki i przemianował ją na „Daitō-ryū Aiki Budō”. Mówi się, że Tokimune wniósł duży wkład w system nauczania, który istnieje w dzisiejszej sztuce; nazewnictwo i klasyfikacja technik oraz dalsze uproszczenie komponentu uzbrojenia systemu. Podkreślił część programu nauczania broni Ona ha Itto-ryu nad innymi elementami, których Sōkaku Takeda nauczał niektórych zaawansowanych uczniów.
Sokaku Takeda - Dai Sensei doświadczył także walki na śmierć i życie w 1882 roku. Przechodząc przez plac budowlany został zaczepiony przez robotnika na usługach klanu zbójeckiego. Sokaku Takeda powalil go na ziemię lecz zostat natychmiast otoczony przez sporą grupę około 40 napastników uzbrojonych w miecze, włócznie i noże. Zabił przynajmniej dzieisięciu napastników, obalono go jednak tak, że stracił przytomność. Powiedział później swemu synowi Tokimune, iż „…czuł się bardzo dobrze i szedł w ciemnościach do światła, potem się ocknął na dźwięk głosu swego stryja". Od śmierci uratowało go przybycie policji i jego stryja Sinjury. To realne bojowe doświadczenie walki utwierdziło Sokaku Takedę w przekonaniu, iż w walce realnej z kilkoma przeciwnikami mało przydatna jest pozycja miecza seidan-gedan (Itto-ryu, miecz skierowany w twarz przeciwnika), a bardzo dobra jest pozycja „jodan”, umożliwiająca skuteczne cięcie na szyję przeciwnika. Dotyczyło to walki na śmierć i życie, nie zaś towarzyskich walk turniejowych w kendo. Prawdziwa walka różni się od sprawdzianów sportowych, mistrzowie których, często nie mają pojęcia o prawdziwej walce, gdzie stawką jest utrata życia lub kalectwo.
Sokaku Takeda trenował Daito-ryu pod okiem swojego ojca Sokichi. Jeśli chodzi o oshiki-uchi, po raz pierwszy nauczył się tego od Hoshiny Chikanori podczas studiów pod jego opieką w Sanktuarium Tsutsukowake jako uczeń kapłana w 1876 roku. W późniejszych latach Sokaku Takeda często odwiedzał Hoshinę, w tym w 1898 roku, kiedy spędził trochę czasu w Sanktuarium Ryozen w prefekturze w Fukushimie, używana jako dojo dla praktyk ezoterycznych przez buddyjską wspólnotę Tendai. Tam, pod nadzorem Hoshiny, Sokaku Takeda opanowywał sztukę wróżenia w czasie i przestrzeni, Oka Umysłu i inne magiczne moce, a także najgłębsze sekrety sztuki oshiki-uchi. Dnia 12 maja tego samego roku Sokaku Takeda otrzymał od Hoshiny Sensei wiersz:
Ludzie, czy oni wiedzą?
Chociaż możesz uderzyć w strumień rzeki
na wodzie nie pozostaje żaden ślad!
Uważa się w szkołach Daito-ryu, że oznaczało to formalne przekazanie Daito-ryu Sokaku Takedzie. Od tego czasu Sokaku Takeda określał się jako praktykujący Daito-ryu Aikijujutsu i Ono-ha Itto-ryu szermierz. Zaczął podróżować po Japonii, ucząc tych sztuk walki i jest czczony jako „tymczasowy odnowiciel” tradycji Daito-ryu, nieomal jak japońskie anielskie bóstwa Kami.
W 1910 roku Sokaku Takeda podążając za Takarabe Sanehide, który był wysokiej rangi oficerem policji i zatrudniał często Takedę, zamieszkał na Hokkaido. Owe przenosiny na Hokkaido miały odegrać kluczową rolę we współczesnej historii budo. W 1915 roku nastąpiło zdarzenie, którego konsekwencje skutkują po dziś dzień i wykraczają daleko poza granice Japonii. W miasteczku Engaru znaleźli się w tym samym czasie Sokaku Takeda i mający wówczas 32 lata Morihei Ueshiba. Gdyby tego zimowego dnia w zasypanym śniegiem Engaru nie doszło w przytulnym zajeździe do spotkania i rozmowy Takedy Sokaku i Ueshiba Morihei, miliony ludzi na całym świecie ćwiczyły by obecnie coś zupełnie innego, a nazwa aikido byłaby tylko nic nieznaczącymi dźwiękami trzech sylab. Morihei Ueshiba w mgnieniu oka docenił walory mistrza i stał się jego najbardziej oddanym uczniem. Sokaku Takeda na zaproszenie Morihei Ueshiby zamieszkał z nim i przez kolejne cztery lata nauczał go systematycznie Daito Ryu jujutsu. Zachowany do dzisiaj pierwszy wpis o Morihei Ueshibie do emeiroku Sokaku Takedy nosi datę 5 marca 1915 roku. Do około 1934 roku Sokaku Takeda dość rzadko opuszczał Hokkaido. W latach 1934-1936 ponownie wiele podróżował i nauczał w regionach Tohoku, Kanto i Kansai.
W 1936 roku miało miejsce dziwne i nie do końca zozumiałe zdarzenie. Od 1933 roku Ueshiba Morihei nauczał technik Aiki-Jujutsu na podstawie licencji Sokaku Takedy w dojo Asahi News w Osace. Nagle w 1936 roku do biura Asahi News wpadł Takeda Sokaku i po prostu oznajmił, że od dziś on będzie instruktorem sztuk walki w tym dojo. Sokaku Takeda nauczał potem w dojo Asahi News przez prawie trzy lata. Niestety, powody, dla których tak się stało, pozostały niewyjaśnione. Pomimo takiego zdarzenia relacje pomiędzy Sokaku Takedą i Morihei Ueshibą pozostały poprawne. W Osace Sokaku Takeda nadał dwóm osobom Hisa Takuma i Tonedate Masao tytuły menkyo kaiden, najwyższe tytuły instruktorskie w hierarchii tradycyjnych szkół bujutsu przed rozpowszechnieniem systemu gradacji kyu i dan. Obok jego syna Tokimune były to jedyne dwie osoby, które uzyskały taki tytuł, sugerujący, że są najwyżej wtajemniczonymi w tej sztuce walki i mogą założyć swoje szkoły.
Najwyższymi uczniami Dai Sensei Sokaku Takedy byli Hisa Takuma i Masao Tonedate, obaj wysocy dyrektorzy gazety Asahi w Osace, których uczniowie założyli Takumakai i Daibukan. Innymi ważnymi uczniami Sōkaku Takedy byli Yukiyoshi Sagawa, który według niektórych był najbardziej utalentowanym z jego wczesnych uczniów, Kodo Horikawa (Kotaro), którego uczniowie założyli Kodokai i Roppokai, Kōtarō Yoshida, Hosaku Matsuda i Tomekichi Yamamoto.
W swym aktywnym życiu Sokaku Takeda Sensei nauczał około 30 tysięcy ludzi, lecz tylko 12 z nich uzyskało certyfikaty Kaiden-no-niaki. Aby otrzymać Kaiden-no-maiki wpierw należało uzyskać zwoje pergaminu na 118 technik, następnie na 35 oraz na 84 techniki. Otrzymali je między innymi: Tokimune Takeda (syn), Yokoiszi Sagawa, Takuma Hisa, Tataru Yosida, Hosaku Matsuda, Morihei Ueshiba. Jedynym uczniem, który otrzymał pełny przekaz wiedzy o metodach walki bez broni i z bronią szkoły Daito-ryu był Takuma Hisa (1896-1980). Z kolei jego uczniem, nauczającym do dziś technik stylu Hisa Daito-ryu jest mistrz Dakaru Mori.
Jego najsłynniejszym uczniem był twórca szkoły aikido, Morihei Ueshiba-san i to właśnie popularność tej nowszej i łagodniejszej formy sztuk walki jest odpowiedzialna za duże zainteresowanie dzisiejszym Daitō-ryū. Hosaku Matsuda był uczony przez Sōkaku Takedę, który z kolei uczył Yoshijiego Okuyamę, który z kolei założył szkołę Hakkō-ryū Jujutsu. Okuyama uczył Michiomi Nakano, który później był znany jako Dōshin Sō (1911–1980), założyciel Nippon Shorinji Kempo. Choi Yong-Sool (1904-1986), założyciel Hapkido, został adoptowany przez Sokaku Takedę i razem z nim trenował jako uchideshi. Wyraźny wpływ nauk Sokaku Takedy Sensei jest łatwo dostrzegalny w fizycznych technikach aikido i aikibudo, Hakko Ryu, Nippon Shorinji Kempo, hapkido i kata samoobrony goshin jutsu judo (poprzez Kenji Tomiki). Mamy zatem całą rodzinę japońskich sztuk walki wychodzących z Aizu Todome klanu Takeda.
Życie Sokaku Takedy pod pewnymi względami było typową biografią mistrza jednej z tradycyjnych szkół bujutsu, uwikłany w wiele bójek i pojedynków, podróżujący po całej Japonii, a zarazem słabo wykształcony, nie lubił gdy go fotografowano, różnił się jednak od wielu mu współczesnych nie miał, jak to często bywało, możnego sponsora. Musiał utrzymywać się z nauczania Aiki-Jujutsu, robił to zatem często i na nie spotykaną wcześniej skalę. Nie chodzi tu tylko o policjantów i wojskowych, nauczał też zwykłych ludzi, którzy w tych trudnych i niebezpiecznych czasach po prostu chcieli zadbać sami o poprawę swojego bezpieczeństwa. Ogólną liczbę osób, którzy przez jakiś czas mieli istotny kontakt z jego nauczaniem szacuje się na ponad 10 tysięcy, chociaż wszystkich ćwiczących szacuje się na ponad 30 tysięcy. W porównaniu do niezwykle zindywidualizowanej metodyki nauczania koryu bujutsu jest to liczba iście zawrotna. Takie podejście wymagało od Sokaku Takedy całkowitej zmiany metodyki treningu, który zwykle w postaci kilkutygodniowych seminariów (obóz trwający trzy tygodnie oraz sześć tygodni to dobry program intensywny, z zajęciami od godziny 5 rano do 21 wieczorem, dobrych 10 godzin treningów dziennie), musiał być nastawiony na nauczenie uczniów czegoś konkretnego i skutecznego, bo inaczej po prostu nie zapłaciliby za treningi i naukę. Świadczy to o jego ogromnej wyobraźni i elastyczności Sokaku Takedy, który pewnością był prekursorem tak popularnych obecnie staży, seminariów i kursów organizowanych przez wszystkie style i sztuki walki, w tym aikido, aiki-jutsu i aiki-budo.
Jednym z najlepszych uczniów Dai Sensei Sokaku Takeda jest Morihei Ueshiba, który z czasem stworzył łagodną interpretację Daito-ryu pod nazwą aikido-jujutsu. Morihei Ueshiba był uczniem Sokaku Takedy przez 21 lat, od 1915 do 1936. Prawo do nauczania Daito-ryu Aiki-jujutsu uzyskał w 1922 roku. Wydawane przez siebie certyfikaty podpisywał: Morihei Ueshiba, oddany uczeń Dai Sensei Sokaku Takedy.” Jeżeli za ojca aikido uważamy Ueshiba Morihei Sensei, to Dai Sensei Sokaku Takeda precyzyjnie rzecz ujmując był dziadkiem aikido. Napotykamy tu jednak problem zgodności formalnej i zawartości emocjonalnej terminu, bowiem wśród aikidoków w Polsce upowszechniło się nazywanie Ueshiba Morihei – Dziadkiem – co wyraża uczucia sympatii i szacunku zarazem. Uwzględniając zatem tę polską specyfikę nazwiemy Takeda Sokaku Pradziadkiem aikido.
”Człowiek Budo nigdy nie wie, gdzie go nogi poniosą. Nie oczekujcie, że wrócę. Myślcie sobie, że mnie widzicie po raz ostatni." – mawiał Sokaku Takeda do żony i syna ruszając w kolejną podróż.
 |
| Mistrz Sokaku Takeda - Dai Sensei Daito-Ryu Aiki-Ju-Jutsu |
Daitō-ryū Aiki-jūjutsu - Szkoła Sokaku Takedy
Daitō-ryū Aiki-jūjutsu (大東流 合気柔術), pierwotnie zwane Daitō-ryū Jujutsu (大東流柔術, Daitō-ryū Jūjutsu), to japońska sztuka walki, która po raz pierwszy stała się szeroko znana na początku XX wieku pod kierownictwem Takeda Sōkaku. Takeda Sensei przeszedł intensywne szkolenie w kilku sztukach walki (w tym Kashima Shinden Jiki-Shinkage-ryū i Sumo) i odniósł się do stylu, którego nauczał jako „Daitō-ryū” (dosłownie „Wielka Szkoła Wschodnia”). Chociaż tradycje szkoły twierdzą, że sięgają wieków wstecz w historii Japonii, nie są znane żadne zachowane zapisy dotyczące ryū przed Sokaku Takedą, chyba, że chodzi o praktykowane w klanie Takeda Aizu Todome. Niezależnie od tego, czy Sokaku Takeda Sensei jest uważany za odnowiciela, czy twórcę sztuki, znana historia Daitō-ryū zaczyna się od niego. Najbardziej znanym uczniem Sokaku Takedy jest Morihei Ueshiba, twórca czterech odmian Aikido opartych na czterech falach czy pokoleniach uczniów uczonych przez Mistrza Ueshiba trochę inaczej.
Daitō-ryū, znane również jako po prostu Aiki-jūjutsu, jest głównie uważane za styl walki stworzony przez klan Seiwa Minamoto i przekazywany z pokolenia na pokolenie. To Shinra Saburo Minamoto Yoshimitsu skompilował wszystkie jego nauki około XI wieku e.ch. Shinra Saburō Minamoto no Yoshimitsu (新羅 三郎 源 義光, 1045-1127) był samurajem czy bushim klanu Minamoto i członkiem Seiwa Genji (gałąź rodziny Minamoto wywodząca się od 56-tego cesarskiego władcy Japonii, cesarza Seiwy). Yoshimitsu bardziej szczegółowo studiował i badał techniki przekazywane w jego rodzinie. Uważa się również, że Yoshimitsu dokonywał sekcji zwłok mężczyzn zabitych w bitwie, badając ich anatomię w celu nauki technik blokowania stawów i atemi-waza (uderzenia nerwów). Nazwa Daitō-ryū pochodzi od rezydencji, w której Yoshimitsu mieszkał jako dziecko, zwanej „Daitō” (大東), w prowincji Ōmi (dzisiejsza prefektura Shiga).
Yoshimitsu ostatecznie osiedlił się w prowincji Kai (dzisiejsza prefektura Yamanashi) i przekazał to, czego się nauczył, swojej rodzinie. Ostatecznie prawnuk Yoshimitsu, Nobuyoshi, przyjął nazwisko „Takeda”, które jest nazwą rodziny do dnia dzisiejszego. Rodzina Takeda pozostała w prowincji Kai aż do czasów Takedy Shingena (武田 信玄, 1521-1573). Shingen przeciwstawił się Tokugawie Ieyasu i Oda Nobunaga w ich kampanii na rzecz zjednoczenia i kontrolowania całej Japonii. Wraz ze śmiercią Shingena i jego następcy, Takedy Katsuyori (武田 勝頼, 1546-1582), rodzina Takeda przeniosła się do regionu Aizu (obszar obejmujący zachodnią trzecią część dzisiejszej prefektury Fukushima).
Chociaż te wydarzenia spowodowały, że rodzina Takeda straciła część swojej władzy i wpływów, pozostała powiązana z klasą rządzącą Japonii. Co ważniejsze, przejście do Aizu i późniejsze wydarzenia głęboko ukształtowały to, co w XIX wieku wyłoniło się jako Daitō-ryū Aiki-jūjutsu. Ważnym wydarzeniem była adopcja wnuka Tokugawy Ieyasu, Komatsumaru (1611–1673), przez Takedę Kenshoin (czwartą córkę Takedy Shingena). Komatsumaru poświęcił się studiowaniu sztuk walki rodziny Takeda, a następnie został adoptowany przez Hoshinę Masamitsu. Komatsumaru zmienił nazwisko na Hoshina Masayuki (保科 正之), a w 1644 został mianowany gubernatorem Aizu. Jako gubernator nakazał, aby wszyscy kolejni władcy Aizu studiowali sztukę Ono-ha Ittō-ryū (którą sam opanował), a także sztukę oshiki-uchi, sztukę walki, którą rozwinął dla doradców szogunów i podwładnych, dostosowanych do warunków panujących w pałacu. Sztuki te zostały włączone i połączone z rodzinnymi sztukami walki Takeda.
Zgodnie z tradycją Daitō-ryū, to właśnie tych sztuk Takeda Sokaku zaczął uczyć osoby niebędące członkami rodziny pod koniec XIX wieku. Sokaku Takeda Sensei studiował również szermierkę i włócznictwo (walkę włócznią, yari-jutsu) ze swoim ojcem, Takedą Sokichi, a także Kashima Shinden Jiki-Shinkage-ryū jako uchi-deshi (uczeń mieszkający na stałe) pod okiem znanego szermierza Sakakibary Kenkichi. Podczas swojego życia, Sokaku Takeda dużo podróżował, aby osiągnąć swój cel, jakim było zachowanie tradycji swojej rodziny poprzez szerzenie Daitō-ryū w całej Japonii.
Trzeci syn Takedy Sokaku, Tokimune Takeda (武田 時宗 Takeda Tokimune, 1916–1993), został dyrektorem sztuki rodzinnej po śmierci Sokaku w 1943 roku. Tokimune Takeda nauczał tego, co nazywał „Daitō-ryū Aikibudō” (大東流合気武道), sztukę, która obejmowała techniki miecza Ono-ha Ittō-ryū wraz z tradycyjnymi technikami Daitō-ryū Aiki-jūjutsu. To także pod kierownictwem Tokimune Takeda po raz pierwszy stworzone zostały współczesne gradacje ze stopniami kyu oraz dan i przyznano je uczniom Daitō-ryū. Tokimune Takeda zmarł w 1993 roku, nie pozostawiając formalnego oficjalnego następcy, ale kilku jego wysokich rangą uczniów, takich jak Katsuyuki Kondo (近藤 勝之 Kondō Katsuyuki, 1945–) i Shigemitsu Kato, teraz kieruje własnymi organizacjami Daitō-ryū Aiki-jūjutsu.
Aiki-jūjutsu można podzielić na trzy style: jujutsu (twarde); aiki no jutsu (miękkie); oraz połączone aikijujutsu (twarde i miękkie, w sumie pełne, całościowe). Współczesne japońskie jujutsu i aikido wywodzą się z aikijujutsu, które kładzie nacisk na „wczesną neutralizację ataku”. Podobnie jak inne formy jujutsu, kładzie nacisk na techniki rzucania i manipulacje stawami, aby skutecznie ujarzmić i obezwładnić lub zranić czy uszkodzić napastnika (uke). Szczególnie ważny jest moment wykonania techniki obronnej, aby połączyć lub zneutralizować skuteczność ataku i wykorzystać siłę ruchu napastnika przeciwko niemu. Daitō-ryū charakteryzuje się szerokim użyciem atemi, czyli uderzania w obszary witalne, w celu ustalenia taktyk łączenia lub rzucania. Niektóre z metod uderzania, atemi, w sztuce aikijujutsu wykorzystują machanie wyciągniętymi ramionami, aby wytworzyć siłę i uderzać pięściami pod zwodniczymi kątami, co można zaobserwować w technikach takich jak atemi, które ustawiają gyaku ude-dori (odwróconą blokadę łokcia). Tokimune Takeda uważał, że jedną z unikalnych cech tej sztuki jest preferencja kontrolowania stawów powalonego napastnika za pomocą kolana, aby mieć wolne ręce, aby uzyskać dostęp do broni lub poradzić sobie z zagrożeniem ze strony innych napastników.
Daito-Ryu to styl samoobrony, sztuki walki, który atakuje punkty nacisku i nerwy wrażliwe na ból. Wrażliwe punkty nacisku lub tsubo leżą wzdłuż meridianów, keiraku, przez które przepływa qi, a uderzenie w te punkty może wywołać chwilowy intensywny ból oraz paraliż, niedyspozycję. Pozwala to obrońcy (Tori) kontrolować, ujarzmić lub ostrzec napastnika. Technika opiera się na wydajności, a nie sile i mocy, a jej trening kładzie nacisk na rozciąganie, elastyczność i gibkość ciała. Wykorzystuje wspólne techniki, ale ma niewiele uderzeń i kopnięć, a tai sabaki, zwroty i obroty są widoczne w wielu jej technikach. Jego rzuty często używają przegubów i są typowe dla rzutów wszystkich styli walki wywodzonych z tradycji łączonych z Daitō-ryū Aiki-jūjutsu i późniejszego Aikido, a nie typowego dla innych regionów Japonii Jujutsu lub Judo. Techniki stylów wywodzonych z Daito-ryu są ściśle związane z Aiki-Jujutsu, ale to także często wpływ medycyny orientalnej i solidny surowy kodeks moralny wyróżniają te style walki. System leczniczy Koho Igaku Shiatsu lub jego modyfikacje jest nauczany na wszystkich poziomach i jest wymagany dla osób posiadających licencje poziomu Menkyo Shihan i wyższe oraz odpowiednie. System Aiki-jujutsu kładzie nacisk na punkty nacisku i manipulację ciałem przeciwnika zarówno poprzez strukturę szkieletową, jak i meridiany ciała, a to pomaga stylom Daito-ryu nadać technice jej znak rozpoznawczy polegający na tym, że wydaje się słaby, ale jest potężny w zastosowaniu.
Niektóre aspekty treningu pojawiają się w podobny sposób w każdej ze szkół pochodzących z Daito-Ryu Sokaku Takedy.
1. Kamae - trójkątna postawa/postawa bojowa.
2. Hara/Tanden/Ki - środek ciężkości, jak najlepiej go skoncentrować i skupić tam Ki.
3. Kime - skupienie energii w punkcie.
4. Tsukuri/Kuzushi/Kake - przygotowanie/włączenie balansowania czy wychylenia/wykonywanie.
5. Ma-ai, Maai - dystans, odległość bojowego zaangażowania.
6. Sen - inicjatywa bojowa lub „czas”.
7. Suki - wykrywanie czy wyczuwanie słabości/otwarć, miejsce otwartych, nieosłoniętych.
8. Tai Sabaki - praca nóg, poruszanie, zwroty i obroty.
9. Atemi - skuteczne techniki uderzeń i zadawania ciosów.
10. Sutemi-waza - techniki poświęcenia, podkładanie się aby wykonać technikę, wciąganie w pułapkę.
11. Tachidori - przechwytywanie i przejmowanie miecza przeciwnika.
12. Bodori lub Jodori - przychwytywanie kija przeciwnika.
TRZY OBSZARY TWORZĄCE AIKIJUJUTSU
1. Jujutsu (柔術) to techniki bez broni; metody polegająca głównie na atemi, poprzez stosowanie ruchów bezpośrednich i krótkich, takich jak: atemi-waza, nage-waza, shime-waza, kansetsu-waza...
2. Aikinojutsu (合気の術) - to techniki bez broni; metody odpowiadania głównie na koncepcjach aiki (合気), poprzez stosowanie ruchów okrężnych, zwrotów i obrotów (taisabaki), takich jak aikinage:
- aikiage - ruchy rąk skierowane do góry;
- aikisage - ruchy rąk skierowane w dół.
3. Aikijujutsu (合気柔術) to połączenie dwóch opisanych powyżej systemów tworzy znaczną liczbę technik.
Nauczanie Aiki-Ju-Jutsu jest podzielone na cztery poziomy wtajemniczenia:
1. SHODEN 初傳 - przekaz początkowy, podstawowy;
2. CHUDEN 中傳 - przekaz środkowy, średniozaawansowany;
3. SOUDEN 相伝 - wysoki lub wyższy, doskonały przekaz;
4. OKUDEN 奥傳 - przekaz tajemny, sekretny, poufny.
Aikijujutsu obejmuje techniki walki wręcz, takie jak: atemi-waza (techniki uderzania i kopania), shime-waza (duszenia, techniki duszenia), kansetsu-waza (techniki dźwigni stawowych), osae-waza (techniki chwytania w sposób obezwładniający), nage-waza (rzucanie lub powalanie przeciwnika na ziemię), aikinojutsu (rzucanie na ziemię za pomocą Aiki), kyushu-waza (nacisk na punkty witalne na ludzkim ciele). Praktykujący studiuje użycie kilku starożytnych broni bushi (takich jak katana, yari, bo, shuriken, tanto, itp.). Wiele technik aikijujutsu jest przekazywanych i katalogowanych w zwojach (densho), które w przypadku ukrytego mokuroku podzielone są na serie (kajo) o coraz większym stopniu trudności wykonania.
Techniki zwane Omote (表) [to co jest widzialne] to techniki nauczane przez wszystkich uczniów i praktykujących. Techniki te można zademonstrować publicznie (enbutaikai). Techniki zwane Ura (裏) [to co jest ukryte, sekret] są technikami nauczanymi tylko zaawansowanych uczniów i nie wolno ich demonstrować publicznie, gdyż są to techniki prowadzenia atakującego i rozpraszania siły ataku.
Podobnie jak istnieją trzy formy ćwiczenia technik: z pozycji stojącej (Tachiai, Tachidori) włącznie z Ushirodori (atak z tyłu), siedzącej (Idori, Suwari-Waza) i mieszanej (Hanza-Handachi, Hanmi-Handachi), tak też istnieją trzy różne metody wykonywania technik i kontrolowania przeciwnika. Daito-Ryu Ju-Jutsu opiera się głównie na atemi, czyli uderzeniach lub kopnięciach wymierzonych w czułe punkty ciała przeciwnika. Daito-Ryu Aiki Ju-Jutsu jest metodą łączącą atemi z technikami aiki. Daito-Ryu Aiki no Jutsu polega przede wszystkim na technikach aiki. Daito-Ryu Ju-Jutsu jest systemem przeznaczonym głównie dla ludzi młodych, w którym atemi wykonuje się z pełną siłą, a stawy przeciwnika atakuje się najprostszymi metodami. Techniki te są bardzo dobre jako forma treningu podstawowego. Techniki Daito-Ryu Aiki Ju-Jutsu łączące atemi z zasadami aiki są odpowiednie dla ludzi starszych i spokojniejszych. Nacisk kładzie się tutaj nie na brutalną kontrolę przeciwnika, a na bardziej skomplikowane dźwignie uelastyczniającej stawy partnera. W przeciwieństwie do niezwykle silnych kontrataków i mocnych dźwigni charakteryzujących dwa poprzednie systemy, w technikach Daito-Ryu Aiki no Jutsu ruch zostaje sprowadzony do minimum, a kontrola polega przeciwnika odbywa się przy użyciu siły psychicznej, a nie fizycznej, i na tym też polega istota Daito-Ryu, podobnie jak w Ki Aikido.
Takeda Sokaku Dai Sensei został nazwany „Tengu” z Aizu ze względu na jego niesamowitą umiejętność szermierki (w feudalnej Japonii tengu są rodzajem legendarnych stworzeń występujących w japońskiej religii ludowej shinto i są również uważane za rodzaj bóstw w Shinto (kami) lub yokai (istoty nadprzyrodzone).
LINKI:
O innych znanych mistrzach aikido i aiki-jujutsu oraz budo i kung-fu poczytasz na podstronie:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz