GOZO SHIODA SENSEI 9 DAN AIKIDO (1915-1994)
Gozo Shioda Sensei po japońsku: 塩田 剛三, Shioda Gōzō, urodził się 9 września 1915, a zmarł odchodząc do wieczności dnia 17 lipca 1994 - jest japońskim mistrzem aikido, który założył styl lub szkołę Yoshinkan aikido. Jest jednym z najstarszych uczniów założyciela aikido O'Sensei Morihei Ueshiby. Gozo Shioda otrzymał stopień 9 dan w aikido od Morihei Ueshiba i 10 dan w Budo. Gozo Shioda urodził się 9 września 1915 roku w Shinjuku w Tokio, w Yotsuya, a jego ojcem jest Seiichi Shioda, patriota, lekarz, który uczył także judo i kendo. Gozo Shioda był drugim synem i słabym dzieckiem i podobno przypisywał swoje przeżycie umiejętnościom pediatrycznym ojca. Jeszcze w szkole Gozo Shioda trenował judo, osiągając stopień 3 dan przed ukończeniem szkoły średniej. W młodości trenował także kendo. Gozo Shioda-san rozpoczął treningi pod kierunkiem założyciela aikido, Morihei Ueshiby, w 1932 roku. Jego trening jako uchi-deshi (uczeń mieszkający na stałe przy dojo) pod kierunkiem Morihei Ueshiby trwał przez osiem lat. Gozo Shioda był mężczyzną niskiego wzrostu, mierząc od 5'1" do 5'2" (155-157 cm) i ważąc od 102 do 108 funtów (46-49 kg).
 |
| Gozo Shioda Sensei - Pokaz Technik |
Gozo Shioda-san rozpoczął treningi pod kierunkiem założyciela aikido, Morihei Ueshiby, w 1932 roku. Jego trening jako uchi-deshi (uczeń mieszkający na stałe) pod kierunkiem Ueshiby trwał przez osiem lat. Shioda był małym mężczyzną, mierząc od 5'1" do 5'2" (155-157 cm) i ważąc od 102 do 108 funtów (46-49 kg). Gozo Shioda ukończył Uniwersytet Takushoku, gdzie uczęszczał na zajęcia z mistrzem judo Masahiko Kimurą i założycielem Kyokushin Karate, Masem Oyamą, w 1941 roku, a podczas II wojny światowej został wysłany na stanowiska administracyjne w Chinach, Tajwanie i Borneo. W jednym z incydentów w Chinach pił w barze z przyjacielem z wojska w Szanghaju, kiedy ten wdał się w kłótnię z członkiem lokalnego gangu. Trzech członków jego gangu przyszło mu z pomocą. Gozo Shioda i jego przyjaciel zostali otoczeni przez wojenny gang. W późniejszej walce, Gozo Shioda złamał nogę jednego z członków gangu, ramię drugiemu i powstrzymał innego, uderzając go w brzuch, a wszystko to przy użyciu swoich umiejętności z aikido. Gozo Shioda później opisał ten incydent jako swoje „oświecenie w aikido” i napisał, że można naprawdę docenić, czym jest aikido, tylko wtedy, gdy użyje się go w sytuacji na granicy życia lub śmierci.
Gozo Shioda wrócił z wojny do Japonii w 1946 roku i przez kilka miesięcy próbował zlokalizować swoją rodzinę na wyspie Kiusiu. Powrócił do Morihei Ueshiby na miesiąc intensywnego treningu, ale został zmuszony poświęcić kilka następnych lat na zarabianie na życie w powojennej Japonii. Zaczął uczyć aikido w 1950 roku. W tym samym roku uczył dla firmy Nihon Kokan w stoczni Asano w Jokohamie. W 1954 wziął udział w demonstracji czyli pokazie All Japan Kobudo i zdobył nagrodę za najwybitniejszą demonstrację. To był punkt zwrotny w rozwoju aikido. Występ Gozo Shiody przyciągnął sponsoring, który umożliwił mu zbudowanie dōjō aikido (hali treningowej).
Kalendarium najważniejszych wydarzeń:
1915 - narodziny małego Gozo.
1932 - rozpoczyna nauki u Morihei Ueshiba O'Sensei.
1941 - pracuje w administracji podczas II wojny światowej. Zostaje wysłany do Chin, Taiwanu i na Borneo.
1946 - powrót z wojny do Japonii, z wytestowaną na wojnie techniką.
1950 - rozpoczyna nauczać Aikido.
1955 - pokaz All Japan Kobudo i zdobycie nagrody za najbardziej wyjątkowy pokaz.
1955 - razem z Kyoyuki Teradą tworzy Aikido Yoshinkan.
1957 - tworzenie programu Shenshusei dla Tokio Metropolitan Police.
1961 - otrzymanie 9-go dana od Morihei Ueshiba sensei.
1983 - otrzymanie stopnia Hanshi od International Budo Federation.
1985 - otrzymanie 10-go dana od International Budo Federation oraz tytułu Meijin, Wielki Mistrz.
1988 - nagroda za działalność dla Aikido przez International Budo Federation.
1990 - wraz ze swoim synem Yasuhisą Shiodą założył Międzynarodową Federację Yoshinkan Aikido (AYF).
1990 - ustanowił międzynarodowy program Senshusei, aby pomóc w rozwoju międzynarodowych instruktorów Yoshinkan.
1994 - Gozo Shioda-san Sensei powraca do Źródła Dusz, do Reikon.
Mistrz Gozo Shioda wziął udział w dosłownie kilkuset pokazach aikido w ciągu kilkudziesięciu lat. Kiedy trzeba pokazać aikido szerokiej publiczności w sposób zrozumiały i zarazem atrakcyjny Gozo Shioda zwykle robił to sam. Łączył on klarowną analizę teorii aikido z mocną techniką i pokaźną szczyptą humoru. Nieuchronne spotkanie z Morihei Ueshibą, twórcą aikido przebiegło następująco 23 maja 1932 roku siedemnastoletni Gozo pojawił się w Ueshiba Dojo by przyjrzeć się pokazowi.
Mając doświadczenie w kendo i judo młody Gozo Shioda odniósł się sceptycznie do czystych i pewnych technik, które właśnie ujrzał. Wyczuwając niezadowolenie młodzieńca Morihei Ueshiba poprosił go by zaatakował i w mgnieniu oka po nieudanej próbie kopnięcia młody człowiek znalazł się na ziemi. W aikido O'Sensei Ueshiby "poczuć znaczy uwierzyć" i Gozo Shioda natychmiast zdecydował się wstąpić do dojo aikido. Ponieważ wymaganych było dwóch poręczycieli by się zapisać, jego ojciec i pan Abe zorganizowali prezentację. W tym czasie było około dwudziestu uchideshi w Ueshiba Dojo, którzy podlegali rygorystycznemu harmonogramowi z zajęciami zaczynającymi się o piątej rano, a kończącymi się o dziewiątej wieczorem (najlepsza pora rozpoczynania treningów aiki od 5 do 7 lub 7.30 rano).
Z pewnością było to bardzo pobudzające dla młodego Gozo Shiody stać się częścią tego dojo aikibudo, gdzie trenowało tak wielu znakomitych młodych adeptów różnych sztuk walk (budo) i gdzie wiele wysoko postawionych osobistości pojawiało się regularnie na treningach oraz pokazach. Młody Gozo Shioda wciąż był w tym czasie uczniem japońskiej szkoły średniej i z tego powodu z początku uczęszczał tylko na poranne zajęcia, wstając codziennie o czwartej rano. Jakoś później, gdy ojciec naciskał go by zaplanował sobie przyszłość, Gozo Shioda postanowił wieść życie pełne przygód przyłączając się do "rekonstrukcji Mongolii".
Jako część przygotowań do mozolnych lat czekających na niego, postanowił odejść ze szkoły na okres dwóch lat by skupić się w stu procentach jedynie na treningu aikido. Odtąd kontynuował naukę jako student Uniwersytetu Takushoku, aż do czasu nadejścia do służby wojskowej w marcu 1941 roku. W 1950 roku Gozo Shioda w wyniki polityki amerykańskiej zwanej "Red Purge", został szczęśliwie poproszony o ochronę fabryki Tsurumi należącej do Nihon Kokan, kompanii produkującej stal. Zebrał on około 55 członków klubów kendo, judo i sumo ze swojego macierzystego Uniwersytetu Takushoku. Doprowadziło to do tego, że w 1952 poproszony został o regularne nauczanie aikido w różnych fabrykach. Dawał również pokazy w licznych oddziałach policji we wczesnych latach pięćdziesiątych XX wieku.
Istotnym wydarzeniem okazał się duży pokaz aikido, który miał miejsce w Tokio w 1954 roku, sponsorowany przez Life Extension Association, w którym wzięło udział jakieś 15 tysięcy osób. Pokaz Gozo Shiody został najlepiej odebrany przez olbrzymią widownię i krok po kroku powstająca dopiero organizacja Yoshinkan Aikido zaczęła zyskiwać rozgłos. W tym samym czasie działania Gozo Shiody zaczęły zyskiwać rozgłos w świecie biznesu. W szczególności pan Kudo-san, dyrektor banku Tomin, zaczął wspierać Yoshinkan i wspomógł budowę dojo aikido. Fabryka Tsukudo Hachiman otwarta została i wystapiła jako sponsor w 1955 roku.
Początkowo niepozorne Yoshinkan Aikido stopniowo rozprzestrzeniło się na całą Japonię oraz do innych krajów, głównie do USA i Europy. Obecnie jest drugą co do wielkości organizacją aikido z setkami członków w postaci współpracujących dojo zebranych w wielkiej światowej sieci. W tym miejscu należało by wyjaśnić jedną rzecz. Sposób w jaki Yoshinkan Aikido oddzieliło się od Aikikai jest mało zrozumiały. Gdy Gozo Shioda rozpoczynał swą działalność w dziedzinie aikido zaraz po wojnie, O'Sensei Morihei Ueshiba wciąż rezydował w Iwama Dojo, a zajęcia w dojo Aikikai (wcześniej Kobukan) były nieregularne i rzadko uczęszczane. Po prawdzie wiele rodzin aikidoków, które straciły dach nad głową w wyniku bombardowań Tokio, mieszkały też w dojo. Niekiedy w dojo odbywały się potańcówki! Jakby wbrew panującej sytuacji, Gozo Shioda odniósł kilka sukcesów, w czasie gdy Yoshinkan powoli rósł jako szkoła aikido.
Jakoś później gdy Aikikai stopniowo nabierało pędu pod kierunkiem syna Ueshiby - Doshu Kisshomaru, założyciel spędzał coraz więcej czasu w Tokio. Działo się tak że nigdy nie pojawił się formalny rozłam pomiędzy dwoma organizacjami pomijając ich raczej odmienne podejście do ćwiczenia i metodyki nauczania aikido. Obie grupy ewoluowały niezależnie, pozostając w mniej lub bardziej serdecznych stosunkach wobec siebie. Gozo Shioda ciągle trenował u Morihei Ueshiby gdy ten był w szczycie formy będąc około pięćdziesiątki. Dlatego też techniki których uczył się u założyciela dość mocno różniły się od tych nauczanych w latach powojennych. Nie jest więc dziwne, że Yoshinkan Aikido jest łatwo rozróżnialne od tego praktykowanego w systemie Aikikai pod przewodnictwem syna Ueshiby, obecnego Doshu Aikido, gdyż preferuje starszy styl technik Ueshiby.
"Dzisiaj Aikido jest bezwymiarowe, jest jakby puste od środka. Ludzie chcą osiągnąć najwyższy poziom bez dostatecznej pracy, bez dostatecznego wysiłku, bez testowania skuteczności technik w warunkach bojowych, na polu walki, w czasie wojny czy zamieszek. Dlatego też dzisiaj wygląda to tak bardzo jak taniec i gimnastyka dla rekonwalescentów powypadkowych. Należy opanować podstawy bardzo solidnie, całym ciałem i dopiero wtedy przechodzić na wyższe poziomy. Dziś nie widać nic oprócz kopiowania i imitacji, bez najmniejszego poczucia rzeczywistości..." --- Gozo Shioda
W 1955 Gozo Shioda założył styl czy szkołę Yoshinkan aikido, który kładzie nacisk na zastosowania samoobrony i walki w warunkach bojowych. Imię "Yoshinkan" było imieniem, którego ojciec Gozo Shiody używał dla swojego własnego judo dōjō, zatem mamy niejako kontynuację rodzinnej tradycji, tak jakby wprowadził aikido do dojo odziedziczonym po swoim ojcu, dojo dość sławnym. Według biografa Stanleya Pranina to oddzielenie od szkoły jego mistrza jest mało rozumiane i wcale nie musi być pojmowane w kategoriach rozłamu czy schizmy. Pranin zauważa, że szkoła Morihei Ueshiby później niezależnie odrodziła się, tak że „nigdy nie doszło do formalnego rozłamu między tymi dwiema organizacjami, pomimo ich raczej odmiennego podejścia do aikido. Dwie grupy po prostu ewoluowały niezależnie, utrzymując mniej lub bardziej serdeczne więzi”.
W wywiadzie dla magazynu Black Belt, Andy Adams, Gozo Shioda powiedział: „Tak naprawdę nie czuję, że oderwałem się od głównego nurtu aikido, ponieważ wtedy nie było od czego oderwać się. Ueshiba sensei (nieżyjący już Morihei Ueshiba, założyciel aikido) zajmował się rolnictwem, jego syn Kisshomaru pracował dla jakiejś firmy, a aikido dōjō sensei w Iwama w prefekturze Ibaragi było wynajmowane jako sala taneczna” (s. 34). Mówiąc o tym samym okresie, Moriteru Ueshiba powiedział: „W Hombu Dojo nie było jeszcze zbyt wiele. Przez pewien czas mój ojciec [Kisshomaru Ueshiba] był faktycznie w Iwama… od około 1949 roku pracował przez około siedem lat w firmę o nazwie Osaka Shoji. Nie miał innego wyboru. Nawet jeśli masz dojo, nie możesz zarabiać na życie, jeśli nikt nie przyjeżdża trenować, co w dużej mierze miało miejsce po wojnie. Więc podjął pracę będąc zwykłym pracownikiem firmy w ciągu dnia i uczył tylko rano i wieczorem.”
W 1957 roku Gozo Shioda Sensei opracował kurs Senshusei, intensywny program szkolenia aikido dla Departamentu Policji Metropolitalnej w Tokio. W 1961 Moihei Ueshiba awansował Gozo Shiodę do stopnia 9 dan. W 1973 roku Shioda wysłał Takashiego Kushidę, jednego ze swoich najstarszych uczniów, aby wprowadził Yoshinkan aikido do Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej.
W 1983 roku Mistrz Gozo Shioda otrzymał stopień „Hanshi” od Kokusai Budoin-Międzynarodowej Federacji Sztuk Walki (IMAF), a następnie stopień 10 dan od IMAF w 1985 roku. W 1990 roku wraz ze swoim synem Yasuhisą Shiodą założył International Yoshinkan Aikido Federation (Międzynarodowa Federacja Yoshinkan Aikido). W tym samym roku ustanowił międzynarodowy program Senshusei mający na celu rozwój instruktorów Yoshinkan Aikido na całym świecie. Gozo Shioda Sensei zmarł 17 lipca 1994 roku. Napisał kilka książek o swojej sztuce walki: Dynamic Aikido (1968, wydana w miękkiej oprawie w 1977), bardzo popularne w Polsce od 1978 roku w wydaniu powielaczowym, Total Aikido: The master course (1997, współautor, wydana pośmiertnie) oraz Aikido Shugyo: Harmonia w konfrontacji (2002, wydana pośmiertnie). Gozo Shioda postrzegał aikido jako „nie sport, ale budo. Albo pokonasz przeciwnika, albo on pokona ciebie. Nie możesz narzekać, że nie przestrzegał zasad. Musisz pokonać przeciwnika w sposób odpowiedni do każdej sytuacji”.
 |
| Gozo Shioda Sensei - 10 dan - rzut dwoma osobami |
"Sztuka walki, której efektywność opiera się na przepływie Ki, energii wewnętrznej, techniki, których opanowanie umożliwia pokonanie silniejszego przeciwnika, sztuka idealna dla mężczyzn i kobiet w każdym wieku, która opiera się wyłącznie na naturalnych ruchach i harmonii pomiędzy ciałem, a umysłem." --- Gozo Shioda Sensei
Mistrz Soke Gozo Shioda powraca do Źródła Dusz zwanego w Japonii słowem Reikon dnia 17 lipca 1994 roku w wieku siedemdziesięciu dziewięciu lat.
Aikido Yoshinkan
Nazwa „Yoshinkan” składa się z trzech znaków, z trzech kanji, co oznacza „Hall for Forting Spirit”, które razem oznaczają: Sala Opieki Duchowej.
Yoshinkan Aikido rozpoczęło się w 1955 roku w Dojo w Tsukudo-Hachiman, Shinjuku Tokyo. Obecnie siedziba (Honbu Dojo) znajduje się w Kami-Ochiai, Shinjuku Tokyo. All Japan Yoshinkan Aikido Federation i International Yoshinkan Aikido Federation zostały założone w 1990 roku. Wszystkie te organizacje przyczyniają się do rozpowszechniania Yoshinkan Aikido nie tylko w Japonii, ale na całym świecie. W całej historii Yoshinkan Aikido, Honbu Dojo odwiedziło wiele prestiżowych osób. Wśród nich byli Mike Tyson, były senator USA Robert Kennedy z żoną w 1962, książę i księżniczka Hitachinomiya w 1965 oraz księżniczka Alexandra w 1965. Obecny cesarz odwiedził również w 1987, spędzając długi czas na prywatnym spotkaniu z Shiodą Gozo Kancho i obserwując specjalny pokaz. Było też wielu innych znanych gości z całego świata, którzy lubili oglądać demonstracje Yoshinkan.
Po wielkim pokazie w 1954 roku, ludzie szybko zainteresowali się Aikido. Po roku od pokazu, japońscy liderzy biznesu poparli Gozo Sensei w założeniu Aikido Yoshinkan i The Yoshinkan Dojo. Gozo Shioda Sensei ciężko pracował przez całe życie, szerząc i rozwijając Aikido przez 40 lat od założenia Yoshinkan. W dniu 17 lipca 1994 roku, po krótkim leczeniu, zmarł odchodząc w spokoju do wieczności, do Źródła Dusz, jak mawiają w Japonii. Yoshinkan Aikido Gozo Shiody zostało przekazane wielu instruktorom, którzy teraz usilnie starają się rozpowszechniać Yoshinkan Aikido na całym świecie.
Technika w wykonaniu Gozo Shioda Sensei była niewiarygodnie dynamiczna, a „Mały Gigant” jak nazywano Gozo Shiodę nadal aktywnie nauczał i promował Yoshinkan Aikido aż do swojej śmierci w 1994 roku. Po śmierci Yoshinkan Aikido przeszło szereg zmian administracyjnych, ale pozostało stosunkowo stabilne jako organizacja pod kierownictwem Mistrza Kyoichi Inoue aż do rezygnacji tego ostatniego w 2006 roku. Od tego czasu Yoshinkan Aikido podzieliło się na kilka filii ze starszymi instruktorami stylu Gozo Shiody, tworzących niezależne organizacje i szkoły. Niestety, aby kierować wielką, wielopoziomową organizacją potrzeba wielkiej osobowości i sporo mniejszych ale dobrze, harmonijnie współpracujących, o co jednak trudno nie tylko wśród wśród adeptów sztuk walki...
Jako styl Aikido, Yoshinkan jest bardziej zbliżony do przedwojennych technik Aiki-Budo nauczanych przez O'Sensei Morihei Ueshibę, a zatem ogólnie bliższy tradycyjnemu aikijujutsu niż style Aikido opracowane po II wojnie światowej. Niezwykły nacisk kładziony na prawidłową formę techniczną, a nie na prawidłowy przepływ i synchronizację, dodatkowo przyczynia się do tego, że jest to „twardy” styl, bardziej bojowy, z pola walki. Jednak ogólnie uważa się, że zasadność takich terminów jak „twardy” i „miękki” leży w powierzchownym poziomie opisu „odczuwania” stylu, a nie mówieniu czegokolwiek o sercu samego stylu.
Gozo Shioda Sensei utworzył styl Yoshinkan Aikido, ponieważ uważał, że potrzebna jest większa konsekwencja w procesie szkolenia uczniów, więc stworzył ustrukturyzowaną metodę, dzięki której początkujący uczniowie mogli uczyć się podstawowych technik. Techniki składają się z elementów takich jak inicjowanie ataku, odpowiednia kontrola oraz to, czy jest to przygwożdżenie, czy rzut. Są one dalej podzielone na dwie grupy zwane technikami ichi (numer 1) i ni (numer 2). Techniki Ichi (numer 1) dają poczucie, że energia oddala się od ciebie, często z twoim partnerem lub uke, ciągnąc. Techniki Ni (Numer 2) dają poczucie zbliżającej się do Ciebie energii. Odczucie przy technice ichi (numer 1) polega na tym, że idziesz z ciągnięciem, a przy ni (numer 2) odwracasz się lub obracasz czy odsuwasz od pchnięcia. W innych stylach to po prostu irimi oraz tenkan.
Yoshinkan Aikido ma jak i inne szkoły aikido około 150 kihon waza (dosł. „podstawowe techniki”), które praktykowane są wielokrotnie. Biegłość w tych pozwala uczniowi opanować pozostałe, których łączna liczba wynosi około 3000 lub 3500. Program nauczania nie zawiera form broni, chociaż są one praktykowane jako dodatek do technik otwartych dłoni. Jak wiele stylów aikido, Yoshinkan Aikido unika rywalizacji, a zamiast tego podkreśla zastosowania dla samoobrony. Soke Shioda Gozo był przekonany, że dzięki cichemu językowi Aikido znikają wszelkie różnice między narodami i kulturami, czyniąc pokój i harmonijne współistnienie rzeczywistością, a nie ideałem.
Kluby i sekcje Yoshinkan Aikido są w 32 krajach świata, mają publicznie podane adresy kontaktowe, w tym do sekcji i klubów działających aktualnie w Polsce. Adresy o klubach, w tym w Polsce można znaleźć na stronie międzynarodowej Yoshinkan Aikido:
LINKI:
O innych znanych mistrzach aikido i aiki-jujutsu oraz budo i kung-fu poczytasz na podstronie:
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz