KOBUDO

Kobudo - starożytne japońskie sztuki walki

Kobudō - po japońsku 古武道 - to dawne, stare sztuki walki; nauka, wiedza o dawnych sposobach walki wręcz i walki białą bronią. Sztuki walki mogą składać się z następujących elementów: uderzeń pięścią lub łokciem, kopnięć, chwytów, duszeń, rzutów, dźwigni oraz walki bronią (białą).

W podstawowym znaczeniu Kobudo to ogólna nazwa dawnych japońskich sztuk walki, rozumianych jako umiejętności walki rzeczywistej. Dla określenia dawnych sztuk walki i odróżnienia od współczesnych sportów walki (gendai-budō), oprócz kobudō używa się nazwy koryū-bujutsu (sztuka walki w starym stylu). Cezurą czasową jest okres Meiji (czyt. mejdźi) czyli druga połowa XIX i początek XX wieku.

Japońska broń biała - Kobudo

Dawne umiejętności przekazywane były z pokolenia na pokolenie w ramach rodziny lub klanu jako swego rodzaju "wtajemniczenie" - niektóre z nich jednak upowszechniły się, zostały szeroko docenione i w ten sposób mogły stać się fundamentem współczesnych sztuk budō (drogi walki) oraz bushido (drogi wojownika). Organizacją, która zrzeszyła wiele różnych kobudō (starożytne budo), był powstały w 1935 roku Nippon Kobudō Shinkō-kai (Japońskie Stowarzyszenie Promowania Dawnych Sztuk Walki).

W drugim znaczeniu, Kobudo, to sztuka walki powstała na wyspach Riukiu. Broń używana w tym stylu walki wywodzi się z narzędzi rolniczych. Przykładami broni są: bō, sai, nunchaku, tonfa.

Koryū-bujutsu (jap. 古流武術 sztuki walki w starym stylu) – pojęcie odnoszące się do szkół japońskich sztuk walki sprzed restauracji Meiji, która spowodowała dołączenie się Japonii do nowoczesnych państw. Sztuki walki rozwinięte po rewolucji Meiji określa się jako gendai-budō (pl. „nowoczesne/współczesne sposoby walki”). Należą do nich m.in.: judo, kendo, iaidō, battōdō i aikido. Są cenione zarówno jako sport i sztuka samodoskonalenia, podczas gdy koryū-bujutsu (np. kenjutsu) zawierają elementy militarnej kultury feudalnej Japonii, zarówno sposobów walki różnymi rodzajami broni, jak i bez niej. Daitō-ryū należy do starego koryū-bujutsu podczas gdy aikido nalezy do gendai-budō.

Sztuki walki 

Ogólnie, sztuki walki (niekiedy błędnie utożsamiane ze sportami walki i systemami walki) są sposobami walki wręcz, czasami z użyciem broni białej, w szczególności pałki i kija, miecza lub sztyletu. Podstawą nauki wszelkich sztuk walki jest trening, który zazwyczaj uczy umiejętności samokontroli wybuchów agresji, samoobrony, poprawia wydolność organizmu oraz redukuje poziom strachu. Teoretycznym priorytetem w sztukach walki jest rozwój osobowościowo-duchowy, rozwój wewnętrzny, kształtowanie charakteru wojownika. Sporty walki kładą nacisk na element rywalizacji sportowej, szkolenie nastawione jest na określony typ zawodów i rozgrywek sportowych. Z kolei systemy walki to formy stworzone dla potrzeb współczesnych armii, nastawione na szybką i skuteczną eliminację wroga czy terrorysty. Płynność granic polega między innymi na przechodzeniu niektórych sztuk walki w sferę sportów walki (np. judo, taekwondo).

Japońska walka kijem Bo

Termin „sztuki walki” został przetłumaczony w 1920 w słowniku japońsko-angielskim Takenobu z japońskiego bu-gei lub bu-jutsu (武術): „sztuka/umiejętność zachowań militarnych”. Definicja została przetłumaczona bezpośrednio z chińskiego określenia wushu (pinyin: wǔ shù; Kantoński: mou seut), dosłownie, „sztuka walki”, oznaczająca wszystkie sposoby chińskich walk.

Większość wschodnich szkół walki stawia sobie za zadanie nie tylko fizyczne przygotowanie człowieka do walki, ale również rozwój psychiczny i duchowy. Internalizacja wartości budo zawartych w tradycji sztuk walki, rozwija w osobie wiele cech związanych z poziomem zadowolenia z życia. Elementy medytacji zapewne rozwijają sferę duchową, jednak obecny stan wiedzy nie pozwala na efektywne naukowe zweryfikowanie rozwoju sfery duchowej w jakimkolwiek obszarze życia.

Jeśli poza elementami czysto technicznymi szkoły walki nie uwzględniają rozwoju duchowego i kulturowego adepta (co, zdaniem specjalistów, jest koniecznym warunkiem "sztuki", to bez nich można mówić raczej jedynie o sporcie lub systemie walki) czyli potocznie o "mordobijstwie". Istotą treningu sztuki walki, budo, kobudo, jest utrzymanie tradycyjnych wartości i rozwój duchowy, rozwój wewnętrzny człowieka. W tę stronę kieruje się m.in. aikido, karate tradycyjne, kung-fu wu-shu, a także inne tradycyjne szkoły, których proces treningowy w znacznej mierze nastawiony jest na rozwój duchowy, spokój, umiejętność kontroli umysłu, medytację, a w mniejszym na brutalną walkę. Każda sztuka walki posiada jako swoją część naukę praktycznych aplikacji technik w celach obrony lub ataku, militarnego rozwiązania różnych sytuacji, jednak brak solidnych fundamentów moralnych i duchowych czyni z takiego treningu rodzaj spaczenia i wynaturzenia sztuki walki do postaci prymitywnego "mordobijstwa", które nie powinno mieć miejsca.

Według niektórych badań z zakresu psychologii, aktywne trenowanie różnych form sztuk walki, budo lub kobudo, a w szczególności tych wartościujących kulturę budo, obniża poziom agresywności u adeptów. Związane to może być ze wzrostem świadomości własnych umiejętności i pewności siebie. Niewątpliwie istotną rolę w nauczaniu zachowań odgrywa trener czy mistrz (sensei, shihan, shifu), będący nierzadko autorytetem w danej dziedzinie, a zatem wzorem do naśladowania. W kulturze walczącej z narastającym poziomem agresji, odpowiednio ukierunkowany trening wydaje się być dobrym środkiem zaradczym.