AIKIDO - Japońska Sztuka Walki

AiKiDo - Podstawowa Wiedza

Nazwa Aikido wielu osobom wydaje się znajoma, nie tylko tym, którzy trochę ćwiczyli Aikido, Aiki-Jutsu czy Ki. Czy jednak na pewno wiesz, czym tak naprawdę jest ta starożytna japońska sztuka walki? Dowiedz się o historii Aikido, dawnej sztuce Yawara czyli Aiki-Ju-Jutsu, jego zasadach i filozofii życia. Aikido to styl życia, którego istotną częścią jest najlepiej codzienny trening Ki, podobnie jak ma to miejsce w leczniczym Qigong (Ki to chińskie Qi) czy japońskim Reiki.

-> Nazwa aikido pochodzi od trzech japońskich pojęć: AI – harmonia, zgoda, jedność; KI - siła wewnętrzna, energia życia, bioenergia, duch życia; DO - droga, metoda, sposób. Razem Ai-Ki-Do (AiKiDou) to droga do zharmonizowania siły wewnętrznej, metoda w której zgadzamy się z naturalnym biegiem energii życia, Ki. Japoński zapis to: 合 気 道 – aikidō, czasem też w klasycznym zapisie 合 氣 道

-> Kolebką aikido jest Japonia. Jego współczesny odtwórca czy założyciel pod tą nazwą to Morihei Ueshiba (1883 - 1969), wybitny człowiek który całe życie poświęcił studiowaniu sztuk walki i energii Ki. Swoje doświadczenia i przemyślenia zawarł w idei aikido - drodze do harmonii z "ki" wszechświata. 

-> MORIHEI UESHIBA (14.12.1883 - 26.04.1969) – uważany za twórcę aikido, wybitny praktyk i filozof sztuk walki, od młodości praktyk shugendo (shugenja). Za rozpowszechnienie aikido i propagowanie go na świecie otrzymał od Cesarza Japonii tytuł O'Sensei (Wielki Nauczyciel) – mniej więcej odpowiednik tytułu szlacheckiego sir w Wielkiej Brytanii. Używanie tego tytułu samowolnie jest w Japonii przestępstwem karalnym na tej samej zasadzie jak posługiwanie się tytułem profesora czy orderu państwowego bez jego rzeczywistego nadania. Oprócz Morihei Ueshiba, w XX wieku e.ch. tytuł O'sensei został nadany twórcy karate shotokan, Gichin Funakoshi. 

-> Hatsu Ueshiba – żona Morihei była mistrzynią sztuki walki włócznią, Yari-Jutsu. Ćwiczyła aż do śmierci. 

-> Aikido ma swoje korzenie w sztuce Daito Aiki-Jutsu, o którym pisze się, że było założone przez księcia Teijun, szóstego syna władcy Seiwa (panował w latach 850-880 e.ch.). Syn księcia, Tsunemoto, przekazał idee AiKi następnym pokoleniom rodziny Minamoto. 

-> Aikido jak się uważa ma u swych podstaw Ju-Jutsu, Ken-Jutsu (Sztuka Miecza) i Sumo, czyli sztuki walki, które opierają się na wytrąceniu przeciwnika z równowagi. Ta sama zasada obowiązuje w aikido. To co znane jest obecnie jako sztuki walki, Budo, jest ucywilizowaną i często usportowioną formą swych pierwowzorów. Dawniej gdy walka wręcz była jedynym sposobem rozwiązania konfliktu, jej celem była eliminacja przeciwnika przez okaleczenie bądź zabicie go.

-> W aikido adepci uczą się posługiwać bronią: Jo - kij długości około 120 cm, Boken - drewniana atrapa katany - miecza samurajskiego. Studiowanie Jo to kształcenie, czy koordynacja pracy stóp i rąk. Boken to nauka zgrania czasowego, timingu (czyt. tajmingu), który jest jedną z najważniejszych umiejętności każdej sztuki walki. Techniki uderzeń w aikido pochodzą z ruchów cięć i pchnięć mieczem oraz włócznią (yari), stąd specyficzne ułożenie dłoni oraz konieczny dla ich stosowania trening z białą bronią. 

-> Największymi uczniami i kontynuatorami Mistrza Morihei Ueshiba są: Koichi Tohei (10 dan), Gozo Shoda (9 dan), Minoru Moshizuki (9 dan), Hirokazu Kobayashi (9 dan), Morihiro Saito (8 dan), Kishomaru Ueshiba (8 dan). Największe zasługi dla popularyzacji aikido poza Japonią jeszcze za życia Ueshiba miał Koichi Tohei, główny specjalista techniczny uznany przez mistrza. 

-> Aikido zostało sprowadzone do Polski przez adepta judo, Janusza Bronisława Daroszewskiego ze Szczecinka, który interesował się tą sztuką już w latach sześdziesiątych XX wieku, a w połowie lat 70-tych zaczął ćwiczyć z kilkoma przyjaciółmi. Regularne i oficjalne nauczanie w Polsce zostało zapocząttkowane już w 1977 roku w Szczecinku przy TKKF, a także w sali gimnastycznej Liceum im Ks. Elżbiety. W 1978 roku okazało się, że równolegle sztuką Aikido interesował się od 1976 roku Marian Osiński ze Szczecina, także dżudoka, co zaowocowało obustronną współpracą klubów. 

-> Aikido przynajmniej w Japonii uchodzi za bardzo skuteczną sztukę walki, jako że jest jedną z głównych ćwiczonych przez policję i siły samoobrony w celu skutecznego obezwładniania przestępców. Niestety wersje rekreacyjne i filozoficzne nauczane na Zachodzie nie zawsze nadają się dla celów praktycznych z uwagi na "zgubienie" wielu istotnych praktycznych elementów oraz niewłaściwą metodykę treningu. 

-> Transliteracja nazw japońskich: znak „y” czytaj jak polskie j; „r” – czytaj pomiędzy polskim „r” oraz „l”; literki „sh” czytaj pomiędzy polskim „sz” oraz „ś”, raczej miękko; „j” - czytaj jak polskie „dź”; „z” - czytaj jak polskie „dz”; „ch” - czytaj jak bardziej polskie „ć” niż „cz”; słowa wymawiaj sylabicznie, bardziej z brzucha, z głębi gardła... Aikido i inne sztuki z Do czytaj aikidō, z długim i głębokim ō, czytanym jak ou, "aikidou"...

Aikido i Trening energii Ki Koichi Tohei

AIKIDO - Podstawy treningu Ki - Harmonia Ciała i Duszy 

Koichi Tohei (10 dan) przez wiele lat był dyrektorem technicznym Fundacji Aikido Aikikai w Japonii. Po śmierci Morihei Ueshiba w 1969, spadkobiercą szkoły został Kishomaru Ueshiba, który posiadał stopień 7 dan, chociaż kilku mistrzów miało wyższe stopnie w tej sekretnej wówczas sztuce opartej na treningu energii Ki. Już w 1971 roku, syn mistrza, Kishomaru Ueshiba  zaczął robić "porządki" i eliminować tych, co umieli i rozumieli więcej od niego. Tak Koichi Tohei, najwyższy stopniem i umiejętnościami, musiał odejść z Aikikai w atmosferze skandalu i obciachu, a Aikikai stało się tym, czym jest - bez swojej najlepszej kadry mistrzów (wielu innych dobrych mistrzów, także odeszło z Aikikai)! 

Mistrz Koichi Tohei - 10 Dan Aikido i Ki Aikido

Koichi TOHEI (1920-2011) - 10 dan Ki i Aikido

Mistrz Ki i Aikido, Koichi Tohei (藤平光一 Tōhei Kōichi) znany jako Soushu urodził się w Japonii w prefekturze Tochigi 20 stycznia 1920 roku  jako pierworodny syn swoich rodziców. Tam też dorastał, a jako dziecko był słaby i chorowity, dużo czasu spędzał pod opieką lekarzy i tradycyjnych szamańskich uzdrowicieli. Swoją przygodę ze sztukami walki zaczął od treningów judo. To one według jego ojca, 4 dana judo, miały poprawić zdrowie małego Koichi Koichi. Pierwsze treningi judo rozpoczął w wieku 12 lat, aby już trzy lata później otrzymał czarny pas. W czasie intensywnych treningów 16-letni Koichi Tohei nabawił się zapalenia opłucnej. W konsekwencji musiał nie tylko opuścić szkołę, ale i zrezygnować z ćwiczeń na pewien czas. W czasie swojej choroby zaczął zastanawiać się nad swoją sprawnością fizyczną i możliwościami ciała oraz ducha (Kokoro). Chcąc wzmocnić ducha zaczął praktykować japońskie Zen (Medytację) w Ichikukai Dojo w Tokio. Jednak zarówno Zen, jak i pozostałe stosowane praktyki nadal nie pozwalały mu uzyskać przewagi na większym i cięższym przeciwnikiem. To właśnie w czasie tych rozważań i poszukiwań duchowej drogi Koichi Tohei usłyszał o Aikido i Mistrzu Morihei Ueshiba. Z Mistrzem Ueshibą spotkał się w czasie jednego z pokazów, a przyjęty na naukę Aikido został z polecenia mistrza judo, Shokei Tori w 1940 roku, gdy miał zaledwie 19 lat. Od tego czasu rozpoczął regularne treningi sztuki Aikido - Drogi Harmonii z Ki. W 1968 roku otrzymał najwyższy 10 stopień dan oraz był głównym instruktorem Centralnego Dojo Aikido Aikikai w Tokio. W Aikido Mistrz Tohei kładł główny nacisk na energię Ki zamienianą w praktyczną Moc duchową, a także poświęcał dużo czasu koncentracji oraz oddychaniu (haragei, misogi). Upowszechnił dotąd sekretną japońską sztukę przesyłania energii Ki wprost do punktów akupresury, co jest wyższym, bardziej energetycznym stopniem Shiatsu - japońskiej akupresury. Był założycielem Międzynarodowego Stowarzyszenia Ki (Ki No Kenkyukai) oraz szkoły Ki Aikido znanej jako Shin Shin Toitsu Aikido w 1971 roku. Często był mistrzem prowadzącym szklenia w Akademiach Policyjnych, w tym w Japonii, w USA i na Hawajach oraz słynnej Akademii policyjno-wojskowej Shumei Okawa w Tokio. Działał głównie w Japonii i USA, tylko trochę w Europie. Od 2003 roku oficjalnie zaprzestał intensywnego nauczania i przekazał szefostwo szkoły Ki Aikido w ręce swego syna Shinichi Tohei’a, którego w 2007 uczynił sukcesorem Shin Shin Toitsu Aikido. Odszedł w chwale jako najwyższy po Morihei Ueshibie Mistrz Ki i Aikido w dniu 19 maja 2011 roku w wieku 91 lat, z tego 70 lat praktykując czynnie Aikido i Trening Ki.

Słynnymi uczniami Koichi Tohei mającymi pozycję Shihan, nawet z czasów Aikikai są: Hiroshi Tada, Sadateru Arikawa, Seigo Yamaguchi, Shigenobu Okumura, Kazuo Chiba, Yoshimitsu Yamada oraz Steven Seagal. Najsłynniejsi uczniowie z okresu Stowarzyszenia Ki i Ki Aikido: Koretoshi Maruyama (9 dan), Shizuo Imaizumi (7 dan), Iwao Tamura (9 dan), Shinichi Suzuki (9 dan), Christopher Curtis (8 dan), Takashi Nonaka (9 dan), Calvin Tabata (8 dan), Koichi Kashiwaya (8 dan), David E. Shaner (8 dan), Ken Williams (G.B.), Harry Kiyoshi Ishisaka (CA), Kenjiro Yoshigasaki (8 dan), Fumio Toyoda (6 dan), Roy Y. Suenaka (8 dan), Alan Ruddock (6 dan), Shuji Maruyama, Steven Seagal (7 dan), Kenji Ota (5 dan), Mitoshi Uyehara (3 dan), Roderick T. Kobayashi (6 dan), Jon Mamoru Takagi (6 dan) i wielu innych. Spadkobierca Ki Aikido, Shinichi Tohei kieruje organizacją mającą około 500 dojo w 25 krajach na całym świecie, w których praktykuje około 50 tysięcy osób na różnych poziomach zaawansowania.

SŁOWO OD TŁUMACZY

Oddajemy do rak polskich aikidoków fragmenty zaledwie wybitnej książki największego żyjącego obecnie eksperta aikido, Koichi Tohei (10 Dan), posiadającego oczywiście najwyższy stopień wtajemniczenia w tej sztuce, nadany komukolwiek przez Mistrza Założyciela prof. Morihei Ueshiba. To co jest tu zawarte nie jest teorią aikido, czy jego filozofią lub jak mówią niektórzy jego strona mistyczną, ale jest to czysta praktyka w jej najlepszej z możliwych form opartych na treningu Ki (Chi). Myślę, że w przyszłości uda mi się udostępnić dalsze fragmenty tej i innych książek Koichi Tohei w polskim tłumaczeniu, co jak sądzę ukaże wielu z was prawdziwy obraz i sens aikido. Aikido bowiem, jak wiele różnych dróg, prowadzi do tego samego celu. Jest prostą ścieżką wiodącą ku światłości, ku wielkiej samorealizacji. Dobrym tego przykładem jest sam Mistrz Założyciel, który stworzył sztukę i rozwijał ją wraz ze swoją samorealizacją - oświeceniem.

Drugim przykładem jest Koichi Tohei (10 Dan), który przez praktykę Aikido jak również Zen i metod oddychania zyskał w końcu oświecenie, co było równoznaczne z uzyskaniem od Mistrza Założyciela najwyższego stopnia w aikido - 10 Dan. Jako tłumacze pragniemy zwrócić uwagę, iż użyte w oryginale angielskim słowo „spirit” oznacza zarówno umysł w najszerszym znaczeniu tego słowa, jak również oznacza ducha człowieka lub wewnętrzną energię, co w odniesieniu do dwóch pierwszych znaczeń utożsamia się i jednoznacznie używa dla określenia wewnętrznej strony człowieka. Tak więc w tłumaczeniu słowo umysł, duch, dusza są używane zamiennie w swym głębokim wewnętrznym aspekcie.

Chcemy, korzystając z okazji, rzec, iż po przetłumaczeniu części tej książki żal nam się dosłownie zrobiło, że mając ją, nie tłumaczyliśmy jej znacznie wcześniej. To był naszym zdaniem wielki błąd. Uwzględnia ona bowiem właściwą postawę, właściwe działanie i właściwą praktykę - trzy aspekty ścieżki aikido opartego o trening Ki. W końcu jako tłumacze chcielibyśmy podziękować tym wszystkim, którzy przyczynili się do powstania tego działa i jego rozpowszechnienia, chociaż w bardzo wąskim zakresie i tylko na użytek prywatny zainteresowanych rozwojem aikido i treningiem Ki w Polsce. Materiał tu zawarty stał się podstawą do rozwinięcia bardzo efektywnych metod treningu aikido, znanych z ogromnej skuteczności, które prezentował Koichi Tohei, a wcześniej Morihei Ueshiba na swoich pokazach w wielu krajach świata (Wł.Mad.).